Optreden koor 'Happy Voices'

Interkerkelijk koor Happy Voices zal op 9 december hun medewerking verlenen aan de kerkdienst. Iedereen is van harte welkom om 9.30 uur.

Website PKN Kleverskerke.

Het is gelukt: Kleverskerke krijgt een AED!

Het is gelukt: Kleverskerke krijgt een AED! De actie voor de AED is tot stand gekomen mede dankzij de inzet van de Protestantse Gemeente Kleverskerke. Dorpsvereniging Clauwaert wil samen met hen een aantal activiteiten te organiseren.

We houden je op de hoogte over hoe en wanneer de AED op een hartverwarmende wijze in gebruik genomen kan worden. Had je ook een financiële bijdrage willen leveren, maar was je te laat? Dorpsvereniging Clauwaert heeft een bedrag voorgeschoten. Je kunt ook nog achteraf doneren.

Veel dank aan iedereen die de Dorps-AED heeft mogelijk gemaakt!

Doneer voor onze dorps-AED, deel 2

Doneer voor onze DorpsAED!

Dorpsvereniging Clauwaert is een actie gestart om geld in te zamelen voor een AED in Kleverskerke. Hiermee vergroten we de overlevingskans van dorpsgenoten, kerkgangers en anderen in ons dorp die een hartstilstand krijgen.

Bij een hartstilstand is er in de eerste 6 minuten een AED nodig. Een ambulance is er vaak niet op tijd. Daarom heeft ons dorp een eigen AED nodig. Help je mee? Doneer voor onze DorpsAED!

Hoe?

1. Ga naar https://www.buurtaed.nl/project/buurtaed-voor-dorpsstraat-4341-kleverskerke
2. Kies 'doneer nu' en bepaal je bijdrage
3. Doneer met vermelding van je naam of anoniem
4. Betaal met iDeal

We kunnen altijd nog schaapherder in Nieuw-Zeeland worden

We kunnen altijd nog schaapherder in Nieuw-Zeeland worden” zeggen mijn lief en ik wel eens tegen elkaar in tijden van drukte en stress. Op een dag krijg je dan een test van het universum.

Ontbijt
Vanochtend 9 uur, ontbijt op onze eerste vakantiedag. We hebben nog een hoop te doen, het is de laatste wissel dag in ons vakantiehuis. Daar gaat de bel. ‘Gaan de gasten nu al weg?’ is mijn eerste gedachte. Er staat een buurman voor de deur. “Jullie schapen lopen bij de weg” zegt hij, “ze zijn dwars door het aardappelveld gelopen.” Ik bedank de buurman en ga poolshoogte nemen. Eerst de schapen tellen die nog in de wei staan, dat zijn er inderdaad maar twee. Ik loop de wei in en zie dan dat de afrastering van schapengaas compleet vernield is. Meters lang, de kastanje palen liggen er zielig geknakt bij. Ongewenst cadeau van het Waterschap, dat pas de slootkanten heeft gemaaid.

Huppakee, actie!
Eerst de eigenaar van de schapen bellen en dan proberen de schapen te vangen. Want een botsing van een auto met een schaap willen we niet op ons geweten hebben. Ondertussen staat er nog een buurvrouw aan de deur. Zij heeft ervaring met schapen en heeft al geprobeerd ze te lokken. “Ze zijn erg schuw” zegt ze, “ik zou de eigenaar maar bellen.” Die blijkt ver weg aan het werk te zijn en zijn zoons ook. Het komt dus echt op onze eigen herder kwaliteiten aan! Wat volgt is ruim 40 minuten schapen drijven zonder hulp. Mijn hond durf ik niet in te zetten, hij is daarvoor niet getraind. We ontdekken dat schapen verrassend hard kunnen rennen!

Verleidingskunst
We besluiten vooral rust te bewaren en de schapen langzaam in te sluiten en weer de kant van ons erf op te drijven. Ik haal een emmer voer waarmee ik kan rammelen. Het blijkt niet de ultieme verleider, helaas. Uit de verte zie ik onze Duitse gasten voor de voordeur staan, die nu wel gaan vertrekken. Ze kijken enigszins geamuseerd naar mijn verhitte hoofd en wensen ons veel succes verder. Ik loop terug het aardappelveld in. Dan komt er dat mooie moment. Ik zie mijn lief langzaam achter de schapen aanlopen die nu keurig met zijn vijven bij elkaar lopen. “Nog langzamer!” roep ik. Een schaap kijkt mijn kant uit, een andere kijkt in de richting van het openstaande hek. ‘Toe maar, daar moet je heen’ fluister ik zacht voor me uit. En jawel, daar kijkt ook het 2e schaap naar het hek. En dan het 3e, 4e en hoera ook het 5e! Op een drafje rennen ze weer onze wei in. Gefikst! We bellen de schapenman dat het ons gelukt is en nemen een heerlijke kop koffie in de zon.

Onze vakantie kan nu echt beginnen!

Met toestemming overgenomen van de Facebookpagina van Hofstede de Meibloem

Kerkdienst in het Zeeuws

Zondag 12 augustus is er een speciale dienst in de kerk van Kleverskerke: een kerkdienst in het Zeeuws!

Voorganger is dhr F. Van der Heijde uit Zoutelande.
De dienst begint om 09.30 uur.

Dorpsvereniging Clauwaert opgericht!

Maandagavond 9 juli 2018 kwam een grote groep dorpsbewoners bijeen in de kerk van Kleverskerke. 

Op deze avond verrichtte de Middelburgse burgemeester Harald Bergmann de officiële oprichtingshandeling van dorpsvereniging Clauwaert door het plaatsen van een stempel met het logo van de kersverse vereniging.

Burgemeester Bergmann plaatst het stempel.

Burgemeester Bergmann plaatst het stempel.

Stempel met het officiële logo. (NB: kleverskerke.nl is nog niet actief)

Voorzitter Jet Manrho legt de burgemeester en de dorpsbewoners uit hoe je een wedstrijd 'kersenpit spugen' speelt.

De oprichtingshandeling werd gevolgd door een informatief programma en een gezellige nazit. Clauwaert heeft grootse plannen, u gaat nog veel van de dorpsvereniging horen!

Arno Kloot (Saman Groep) gaf een presentatie over het (al dan niet gezamenlijk) inkopen van zonneboilers en zonnepanelen.

Ad van de Pas (Gemeente Middelburg) vertelde over afvalscheiding en over het afvalbeleid van de gemeente. 

Bloemen voor de voorzitter!

Zondag 8 juli a.s.: Speciale dienst in de kerk van Kleverskerke

Zondag 8 juli as. is er een speciale dienst in de kerk van Kleverskerke. Het thema is : “Heilig zijn”: niet alleen, maar sámen tot zegen zijn voor anderen.

Zoals de leden van een orkest een muziekstuk samen spelen, de één de triangel de ander de viool, is voor deze dienst iedereen nodig! Jong en oud uit de gemeente en daar buiten, zorg dat u/jij erbij bent zodat men samen in dat ‘muziekstuk’ elkaar tot zegen mogen zijn! Hoe meer mensen hoe mooier en voller het klinkt dus nodig vooral anderen uit om mee te komen!

Ds. Mar van de Meer, muziekdocent én theoloog heeft de dienst samen met de “Back to basic” groep van de kerk voorbereid.

Aanvang: 09.30 uur
Plaats: Dorpsstraat 25, 4341 NB Kleverskerke

Website van de Protestantse Gemeente Kleverskerke.

Dorpsvergadering

Er is een datum geprikt voor een nieuwe dorpsvergadering: maandag 9 juli van 19.30 tot 20.30 uur (met een nazit). De agenda volgt nog, maar er is in ieder geval nieuws over de dorpsvereniging.

Hoe staat het met de dorpsvereniging in oprichting?

Achter de schermen wordt hard gewerkt aan de oprichting van de Kleverskerkse Dorpsvereniging. De eerste informatiebijeenkomst was niet alleen gezellig, maar ook leerzaam. Het enthousiasme van de dorpsbewoners geeft energie.

Er komt veel kijken bij het oprichten van een vereniging. Het kost tijd om alles goed voor te bereiden: hoe zit het met statuten, wat zijn de taken van bestuursleden, etc.

Dit weekend komt de oprichtingscommissie bijeen om de oprichtingsvergadering voor te bereiden. Wordt vervolgd....

Gastblog: Hij laat een school instappen en rijdt weg

Door Arne van Mourik, opgedragen aan alle andere steunpilaren van het Nederlandse schooldammen. Uit: Het Honderdveld, cluborgaan van de Puttense Damlub.

Arnemuiden Station vrijdag 7 juli, vijf over vijf, ik hap nog na van verbazing. In de trein zat mijn schoonzus, van tien jaar geleden en wat blonder. Geintje van Vadertje Tijd want ik ben niet zomaar bij de Arne uitgestapt, een nieuwe fietsvakantie begint hier, of eigenlijk een paar kilometer verderop in Kleverskerke, waar ik op een bankje gezeten zal proberen naar de jaren vijftig en zestig te gaan, en nog veel verder terug.

De belichaming van het woord gehucht, dat is het in oostelijk Walcheren gelegen Kleverskerke; een groepje huizen en een pion van de Nederlands Hervormde Kerk. Niemand had ooit gedacht dat juist dít miniatuurdorp landelijk nieuws zou worden. Terugkerend landelijk nieuws. “Als je hier ‘s nachts lawaai hoort kun je er zeker van zijn dat er iets mis is, zelfs een kroeg is in de verre omtrek niet te vinden.” Halverwege de twintigste eeuw staat de verkaveling van deze hoek van Zeeland nog in de kinderschoenen. 

Openbaar vervoer ontbreekt, al heeft een goedwillende ondernemer het eens geprobeerd met een kleine bus naar Middelburg en terug, één keer per week. Maar zelfs dat was te veel gevraagd. Klevers inwoners zonder auto zijn aangewezen op brommer, fiets of benenwagen, ook ’s winters in gure wind en regen. De mensen zijn er als het land om hen heen: hard en eerlijk. Vriendelijk ook, en tegenover berusting (de watersnood knijpt geen oogje toe) zetten zij een onwrikbaar karakter. De rust waarin ze gedijen lijkt zelfs nóg zaliger geworden sinds de dam bij Veere klaar is: het water is getemd en ligt langzaam verzoetend achter de dijk. Maar met het zilte grondwater is ook de traditionele paarse zomergloed van duizenden buitendijkse schermbloemen verdwenen.

Ook doorgaand verkeer is er niet in het dorp. Onderlangs de dijk van het Kanaal door Walcheren loopt de enige toegangsweg: hobbelig en bochtig, smal en nauwelijks verhard. In het dorp splitst ‘ie zich in twee doodlopende takken. Aan het eind van één van beide staat een schooltje waar verdacht veel auto’s stoppen, moeizaam rechtsomkeert maken en weer terugrijden. Het zijn toeristen die Zeeland nog niet kennen, of gelukzoekers die pardoes op de verkeerde sluipweg verzeild zijn geraakt. Ze druipen af terwijl boven de kruin van de dijk een wit zeil passeert. Strak als de horizon hier is, een trillende lijn in hete zomers, wordt ze toch gebroken. Door de wind vervormde bomen werpen grillige schaduwen op de grond, op lichter groene of gele velden. De boeren benutten het stralende weer om hun hooi te keren, de weide is van een stoer Zeeuws paard met korte manen. Een flinke terp toont de laatste resten van een oude boerderij.

Wie in Kleverskerke rondkijkt ziet het knusse kerkje met haar torenspits, en veel leegstaande huizen. Een postbus. Een mevrouw is bezig met haar tuintje. Zij verklaart dat de jeugd uit het dorp wegtrekt terwijl de pensioenmensen blijven. Er is zelfs een heel straatje waar alleen seizoenmensen wonen. Toch toeristen. Ze zijn welkom, ze brengen leven in de brouwerij sinds het inwonertal tot onder de honderd is gezakt. Zij die nog werkzaam zijn leven van de landbouw, of ze forenzen, meestal naar Middelburg.

Dit dorp heeft niets: geen kapper, geen kruidenier, geen groenteboer. Eén winkel is er, een zaakje met lage zolder waar een geur hangt die doet denken aan soda en zeep. De koffie komt er nog uit grote blikken en de snoepjes uit stopflessen die keurig in ‘t gelid op een plank voor de etalage staan. Suiker kun je er krijgen, en tijmsiroop, melk, stokvis, vlees in blik. En boenders, boorzalf, klompen en bier. Het is een wonderlijk mozaïek van geuren en kleuren. De vrouw die dit warenhuis bestiert heeft het er niet druk mee, ze rekent de prijzen nog uit op een papiertje, met een stompje potlood waar ze even aan likt. Een kassa is overbodig. Ze heeft geduld, zoals alle Klevers geduld hebben.

Met een beetje goede wil, de boeren rondom meegeteld, telt het dorp veertig gezinnen. Die zijn dus niet bepaald verwend met vertier. De ringrijderij, de damclub en de Sint, dat zijn de tradities die het dorp zich permitteert. Echte verenigingen zijn er niet. Ja, wel van de kerk, maar die hoort bij Arnemuiden. 

Voor bijna alles is men aangewezen op de naaste buur en op Middelburg, waarvan de industrie langzaam dichterbij komt. Onherroepelijk lost het dorp op in de vooruitgang, wordt vermalen in de maalstroom van mechanisatie en ontwikkeling. Stampende machines komen ontsluitingswegen aanleggen, de akkers en oude wegen worden rechtgetrokken. De opbrengst van de velden zal worden verhoogd, de welvaart neemt toe, het einde van het idyllisch isolement is nabij, maar dan zonder de sierlijke meidoorn die Klevers bezoek begroet.

De dorpsschool

Het laatste bolwerk van zelfstandigheid is de in 1819 gestichte dorpsschool. Hervormden, gereformeerden en oud-gereformeerden, ze wilden allemaal wel een eigen school. Het werd een compromis: de openbare werd gesticht in een pand dat al meer dan een centennium ruimte bood aan onderwijs naar eigen welbevinden. De boeren, hun kinderen, en de kinderen van hun arbeiders, ze hebben er allemaal leren lezen en schrijven.

Aan het einde van de eeuw kon het zomaar gebeuren dat een leerling een geweer mee mocht nemen naar school. Als er dan in de buurt een kraai of een duif neerstreek en meester zei “Kees, schiet hem dood”, dan deed Kees dat. Het was de tijd van het barstensvolle schoollokaal: veertig leerlingen pasten erin. Maar de tijden veranderden, het lokaal werd hoe langer hoe minder vol. De geur van geslepen potloden en inkt voor kroontjespennen bleef, de vier pleetjes ook, maar de oude brievenbus en een half vergaan bordje met ‘Kleverskerke’ erop tegen de muur, ook dat werden symptomen van een terugtrekkende beweging.

Januari 1958. De school heeft welgeteld negen leerlingen over, volgens de statistiek keurig verdeeld over zes klassen. Nagenoeg individueel onderwijs! Met een keerzijde, want sluiting dreigt als rap wassend water. De Christelijke gemeenteraad van Arnemuiden moet vasthouden aan een minimum van tien leerlingen, zoals vereist door het Ministerie van Onderwijs, Kunst en Wetenschappen. De hele kwestie van subsidiëring is er nauw mee verbonden. Maar dicht? Dat zien de ouders niet zitten, ze bouwen een dijk van woorden. De school is een zeer levendig deel van de Kleverskerkse gemeenschap! De ziel zou ermee uit het dorp verdwijnen, op geen enkele andere school is het contact tussen de leerlingen zo innig. Op een protestbrief zetten de vaders en moeders hun mooiste paraaf. En met succes: de school krijgt drie jaar respijt; daarna zal de situatie opnieuw worden bekeken.

Aanwas is natuurlijk gewenst, maar het aantal zwangerschappen belooft niet veel goeds. Hoe kan het ook anders, de leerlingen zijn al bijna allemaal familie van elkaar, de helft heet Baaijens. Bij het volgende meetmoment staat de teller op nog maar zes leerlingen, want tot overmaat van ramp heeft er een dorpsakkefietje (‘schoolstrijd’) plaatsgevonden, met als gevolg dat een paar leerlingen al vast aan het ‘forenzen’ zijn gegaan. Een raadslid doet de suggestie een autobusje voor alle kinderen te laten rijden, van Kleverskerke naar Arnemuiden en terug. Maar dat had de beste man beter niet kunnen doen, of hij had zich beter niet meer in het dorp kunnen vertonen. Grimmige stenen moet de ambtenaar ontwijken, en dat zijn geen damstenen!

De onvermijdelijke onheilstijding volgt op 27 januari 1964: na 145 jaar zal de school haar poorten sluiten. “Op grond van de Lager Onderwijs Wet van 1920 hoeft de instandhouding van de school van Kleverskerke thans niet langer gevorderd te worden.” Burgemeester Hack van Arnemuiden deelt de raadsleden mede dat ze het voorstel van Burgemeester en Wethouders helaas moeten aanvaarden. “We moeten een einde maken aan een historisch gegroeide omstandigheid, en dat is dit schooltje zonder meer.” Als de gemeente er maar voor zorgt dat het tachtig inwoners tellende dorp alternatief lager onderwijs krijgt aangeboden. En dus gaan Koosje Polderdijk en Jan Baaijens van acht, en Nico Baaijens en Mattie Louwerse van tien, naar Middelburg fietsen. Vijf kilometer heen, vijf kilometer terug. “Weer eens wat anders voor de jongens en meisjes, die tot nog toe in arcadische stilte werden grootgebracht.” Piet Baaijens, die de zesde klas was, pakt sowieso al de fiets naar zijn nieuwe school. Op de valreep heeft hij Kleverskerke een unieke prestatie bezorgd: door zijn verkeersexamen perfect te doen is de school de enige foutloze van het land!

Zaterdag 1 augustus 1964 wordt het definitieve einde getekend. Twee weken eerder sluit het kleinste schooltje van Nederland op een vrijdagmiddag haar deuren. Die dag komen oud-leerlingen, ouders, journalisten, bijna alle inwoners en het schoolhoofd bij elkaar. In de kerk wel te verstaan want een vergaderlokaal heeft het dorp niet, en het schoollokaal is te krap. Weemoedige toespraken volgen, tranen wellen. Sommige van de oud-leerlingen, oud tot in de tachtig, hebben zich in klederdracht gehesen. Bijna even oude foto’s komen tevoorschijn, allemaal jongens en meisjes als popjes, met ernstige gezichten. “Kijk, dat ben ik, mijn vader is hier onderwijzer geweest en ik heb nog tussen de schoolbanken leren fietsen!”

Onder de jochies die in de bankjes van het gebouwtje zaten zijn heren die elders vooraanstaande posten gingen bekleden, in overheidsdienst of bij fabrieken. Anderen zijn in Kleverskerke blijven wonen, het kleine Klevers dat nóg kleiner wordt. En dat is aandoenlijk, het charmeert: in het schoollokaal getuigt een televisie-uitzending ervan hoe verslaggevers zich de voorbije jaren op het mediagenieke schooltje hebben geworpen. Hun aandacht was omgekeerd evenredig met het aantal leerlingen.

Vervolgens is het de beurt aan de heer De Bert, het laatste schoolhoofd, om een overzicht te geven van de lange didactische geschiedenis van Kleverskerke. Een gedegen overzicht waarin meester het onderwijs welhaast op de voet volgt. Persoonlijk wordt het ook, want op zoek naar leuk werk was hemzelf deze grap voor de voeten gerold: per 1 april 1956 is Izaak de Bert, geboren 1 februari 1904 in Aardenburg, aangesteld als schoolhoofd, hoofdonderwijzer, klassenonderwijzer in zes klassen, gymnastiekleraar, conciërge en bibliothecaris van de Openbare School, secretaris van de plaatselijke Oranjevereniging, en raadsman van Kleverskerke.

De band tussen meester en dorp groeit met de dag. Vraagt een moeder of meneer een kinderbijbel kan kaften, dan doet hij dat. Beloning de volgende dag: drie eieren. Van maandag tot en met vrijdag komt meester thuis in de ambtswoning, een kamer naast het schooltje. Als het weekeinde aanbreekt stapt meester op de solex en rijdt hij naar zijn andere thuis, naar zijn gezin in Vlissingen. ‘s Maandags keert meester terug naar het schooltje, waar de met vette Zeeuwse klei beklonterde kaplaarsjes om negen uur (en om één uur nog een keer) de school binnenstappen, en de kousjes en pantoffels bij de hoge kolenkachel samendrommen. Wie er dan doordeweeks voor meester kookt? “Dat doe ik zelf,” zegt hij.

Totdat meester zijn rijbewijs haalt en de brommer wordt vervangen door een DKW, een vierwieler nauw verwant aan de Audi, en dan rijdt meester dagelijks tussen Klevers en Vlissingen heen en weer. Vanaf de dijk zet meester de DKW dan in z’n achteruit, om later moeiteloos de Dorpsstraat weer te verlaten. Tweemaal per week stapt dan ook het gehele leerlingenbestand in, om te gaan zwemmen in het kanaal. Of de automobiel vervoert de hele club naar een turnzaal in Arnemuiden. Schoolreisjes hetzelfde laken een pak: meester laat de school instappen en dan rijdt hij weg. En soms, op woensdagmiddag, komt de hele bups bij moeder de vrouw in Vlissingen terecht om van haar kookkunsten te genieten.

Het schoolhoofd is van het nuchtere type: “Als de zesde klas één leerling telt kun je met de zesde klas moeilijk gaan zingen. Zoiets is toch te gek.” Maar verder is het onderwijs volkomen individueel en dat geeft een aparte sfeer aan het oude lokaal met de oude potkachel. Als het speelkwartier om is doet meester de deur half open en zegt hij “het is tijd jongens”, en dan is een halve minuut later de hele school weer in bedrijf. Met al zijn gaven geeft meester De Bert les, alleen het handwerken besteedt hij uit, daarvoor komt mevrouw Passenier over uit Middelburg.

Tijdens zijn Kleverskerkse jaren blijft meester stoïcijns laconiek onder de betuttelende vragen van het journaille. Hoe hij dat nou vond, zo’n school met nog geen dozijn leerlingen? “Och, dat is prettig hoor. Je kunt de hele school overzien, het gaat me van een leien dakje. De kinderen zouden niet genoeg eerbied voor me hebben, want ze hoeven van mij hun vinger niet op te steken als ze naar de wc moeten, en daarom zou alles te amicaal zijn.” En over het dammen tijdens schooltijd? “Ja, tijdens het speelkwartier dammen de leerlingen vaak, vooral als het slecht weer is, en ze zullen het ook best wel eens onder de les hebben gedaan. Ik was daar niet op tegen en ben het nog steeds niet. We hebben hierzo een bloeiende damclub, dat is toch bijzonder voor zo’n klein dorp. En dammen leren is goed voor ze, maar dat begrijpt niet iedereen. We hebben eens twee jongens uit Arnemuiden voor het raam gehad die het zagen. ‘Kijk eens’, riepen ze, ‘ze zitten te dammen!’ Zo zijn er praatjes de wereld ingekomen. Maar met dammen is echt niks mis. Bovendien, de inspecteur verzekerde ons dat de kinderen in Kleverskerke goed leren!”

     

Na deze wijze woorden beklimt burgemeester Hack nogmaals het spreekgestoelte om degene die het schooltje ruim acht jaar lang heeft geleid, te bedanken. De waardering van gemeentebestuur, inwoners en oud-leerlingen krijgt gestalte in een gift: een kopergravure van Kleverskerke, plus een boekenbon voor mevrouw De Bert. Dominee Wieringa spreekt zoals een dominee spreekt, en Jan Baaijens haalt in dichtvorm herinneringen op aan vroeger. Ook mevrouw Van Mourik-Louwerse, die vele jaren de school netjes hield, ontvangt een aandenken. Bij het definitieve afscheid zegt meester De Bert: “Het is jammer, ik had mijn vijf laatste jaren in het onderwijs het liefst in Kleverskerke gediend. Nu ga ik ‘op wachtgeld’ en dat is niet voor het eerst. Drie keer eerder werd mijn geliefde werk door omstandigheden onderbroken, maar van mij mag er nog wel een nieuwe termijn komen, ik vind het nog steeds een geweldig vak.”

Zomer 2017. Weet ik meer van meester De Bert? Eigenlijk niet veel maar toch wel wat. Izaak Jan de Bert belooft 17 november 1933 ‘met de handschoen’ eeuwige trouw aan mevrouw De Bert, verpleegster Neeltje Wilhelmina Evertse, die dan in Den Haag is. In 1945 blijkt hij zich te bevinden in een Jappenkamp, ver weg in Nederlands Indië, als dienstplichtig soldaat infanterie bij het KNIL. Voorheen wonende te Tandjong (Tanjung), Enim, Zuid-Sumatra, waar zijn vrouw dan nog is. De interneringskaart zegt: leraar.

Na zijn pensionering woont het echtpaar aan de Jeroen Boschweg in Vlissingen, op nummer 6. En o ja, meester damde niet zomaar, hij noteerde ook wel eens problemen. Twee ervan zijn bewaard gebleven, door publicatie in Het Damspel (november 1961) en Elseviers Weekblad (19 januari 1963). Die tweede, op diagram, is niet voor de poes –de oplossing is verstopt tussen de bronnen. Staat er 55 jaar later ergens in Nederland een onderwijzer voor de klas die iets componeert van dit niveau? Zoon Jaap Jan in ieder geval niet; die stuurde drie jeugdwerkjes op naar de jeugdrubriek van Het Damspel, maar daar bleef het bij en daar houdt het mee op. Meester De Bert is onvindbaar. Wanneer hij zijn levenstermijn afsloot? De tijd zal het leren.

Voor een mooi verhaal hoef je niet alles te weten. Nu ik dit zo teruglees valt me ineens op dat het verhaal van Kleverskerke aanschurkt tegen een willekeurige episode uit de hoorspelserie ‘Mans Tierelier’, waarmee Max Douwes zich in het Drenthe van de jaren vijftig en zestig onsterfelijk heeft gemaakt. Met één wezenlijk verschil: dit in Zeeland is allemaal echt gebeurd.

Bronnen

kleverskerke.blogspot.nl (alle foto’s! –‘Schoolstrijd’ komt uit de Margriet van 1962, de oude foto met drie-en-dertig leerlingen dateert van 1906)

www.arnehistorie.com (P.J. Baaijens, ‘Het kleinste schooltje van Nederland’ Daarin:)

Provinciale Zeeuwse Courant januari 1958; Zeeuwsch Dagblad 12.7.1958 (‘Kleverskerke staat op de bres voor het bestaan van de school’); Het Vrije Volk december 1960; Zeeuwsch Dagblad 15.8.1962 (‘Dorp bezijden de route – Eeuwenoud isolement, oord waar stilte is’); Prinses [damesweekblad op protestant-christelijke basis] 22.9.1962 (‘Met z’n vijven’); Margriet [weekblad voor moeder en kind] 3.11.1962; Elseviers Weekblad 19.1.1963 (oplossing damprobleem: 47-41, 33-28, 28x8, 16-11! 8-3, 3x16/21 (13-18) 16/21-27 (18-23) 27-38 (23-28) 38-24/29/47 (28-32) 24/29/47-42 (15-20, 32-37) 15-47+); Provinciale Zeeuwse Courant mei 1963 (kroniek van Zwin tot Zijpe: ‘Neerlands kleinste school in gevaar’); Provinciale Zeeuwse Courant 29.1.1964 (‘Raad Arnemuiden hief de 145 jaar oude school van Kleverskerke op’); Algemeen Dagblad 14.2.1964 (‘School van vijf sluit’); EVA [blad voor de vrouw] 15.2.1964 (‘De meester moest verdwijnen’); De Rotterdammer 15.7.1964 (‘Kleinste school van Nederland gaat dicht’); Provinciale Zeeuwse Courant 18.7.1964 (‘Kleverskerkes school nu officieel gesloten’); Algemeen Dagblad 18.7.1964 (‘Nederlands kleinste school dicht’). De informatie betreffende meester De Bert in Nederlands Indië bevindt zich in het Nationaal Archief te Den Haag –ook online te raadplegen.

Een dorpsvereniging voor Kleverskerke?

Ongeveer twintig dorpsbewoners verzamelden zich vrijdagavond 6 april in de kerk van Kleverskerke voor een informatie-avond over een eventueel op te richten dorpsvereniging. Jet Manrho, één van de initiatiefnemers, vertelde wat zo'n dorpsvereniging voor Kleverskerke zou kunnen betekenen.

Dorpsvereniging Kleverskerke from HW Kosters

Wordt vervolgd.....

De kerk

De kerk zou weer wat meer betrokken kunnen worden bij het dorp of het dorp bij de kerk. Het is maar hoe u het bekijkt. Op een dorp wonen betekent vaak dat men elkaar kent, groet en soms even aanspreekt. Als er wat is kun je gerust bij je buren terecht. De kerk probeert hier en daar mee te doen aan het versterken van dat dorpsgevoel of gemeenschapszin. Zo zijn er soms concerten of zondagdiensten met een koor of is er een ‘meat and eat-groep’ en zijn er straks weer ‘high wine’ avonden.

Tijdens deze gezellige ‘eet en drink’ bijeenkomsten ontmoeten mensen elkaar en kun je samen iets betekenen voor anderen. In de toekomst willen we als dorpsbewoners (waarvan sommigen lid van de kerk)met een dorpsvereniging proberen dorp en kerk meer met elkaar te verbinden, dit als het ware weer in ere te herstellen. Wilt u weten wat we nu doen in de kerk, hoe we kerk zijn met elkaar? Bezoek dan eens deze site met informatie die steeds weer wordt geüpdatet: https://sites.google.com/view/pknkleverskerke.

De stieren van Boer Krijn

De eerste maand is weer voorbijgevlogen en inmiddels is het eind februari. Op het dorp is het rustig, alles gaat z’n gangetje. Wat niemand weet is dat Jet (van nummer 33), Nella en Rosemarie (van nummer 9) druk zijn met praten en denken over een dorpsvereniging. Hier en daar worden mensen voorzichtig gepolst en de stemming is zeer positief. Dit gaat zeker van de grond komen!

Als dorp is het belangrijk zo nu en dan de koppen bij elkaar te steken. Dat doen we in ontspannen sfeer bij een barbecue, nieuwjaarsborrel of op een Kleverskerkedag. Al pratend over hét dorp, ons dorp, komen we tot de conclusie dat er nog twee plekken zijn waar mensen elkaar nog steeds spreken en ontmoeten op het dorp. Je zou kunnen zeggen van oudsher namelijk bij boer Krijn en in de kerk.

De stieren van boer Krijn
Afgelopen kerst hadden we familie te logeren. Een gezin met vier kinderen in alle leeftijden: vier, acht, dertien en vijftien jaar. We hadden van alles op touw gezet om de kinderen te vermaken. Elke dag liepen we ook even binnen bij de stieren van Boer Krijn. Zomaar een kuiertje tijdens het tafeldekken of eten koken. Op derde kerstdag toen de familie op het punt stond te vertrekken hadden wij het helemaal gehad, de energie was op. Met moeite perste ik er nog een korte evaluatie uit: “Wat vonden jullie nou het leukst?"

De kerkdienst in Middelburg op kerstavond (was een hele toer om iets geschikts te vinden voor alle leeftijden, jassen aan, sjaal om, muts op, auto in, en er weer uit voor de snoepjes, er weer in en rijden, plekje zoeken  enzovoorts); kerstmorgen in de kerk in Kleverskerke (vroeg uit de veren, eten, aankleden allemaal tandenpoetsen en hup hup op een drafje naar de kerk); wandelen bij Domburg, schelpen en pijpjes zoeken bij de Kaloot, wedstrijd buks schieten bij ons achter op ‘eiers’, gloeilampen en schietkaartjes; samen de film ‘Home Alone’ kijken; gourmetten, of dat lollige familiespel?

Als uit één mond klonk het: “De stieren bij Boer Krijn.” Ik kan u zeggen, dat was even slikken, daar zit je dan met je goeie gedrag en al je voorbereidend en uitvoerend werk om het iedereen naar de zin te maken. Tegen de stieren kon ik niet op want wat hebben ze gegriezeld bij het ‘voeren van de stieren’. Heel voorzichtig dichterbij met in je hand een bosje hooi, je arm gestrekt en dan het snuiven van de stieren met opeens een lel van een tong, zodat je gillend vertrekt en het hooi van schrik laat vallen. Dan begint alles weer opnieuw. Een geschikt plukje hooi trekken uit een baal, en weer naar de stieren…tot weer die tong! Of ze volgende kerst weer mogen komen? Zeker maar ik vraag eerst aan Boer Krijn of de stieren er dan ook nog zijn.

Tot een volgende Blog maar weer, groeten van nummer 9.

Trugkieke: Kleverskerkedag 1 juli 2017

De foto's van de Kleverskerkedag 2017 ontbraken nog op dit webblog. Hieronder een terugblik:

Meer foto's vind je hier.